Trong văn hóa ẩm thực ở Hà Giang, tương đậu xị cũng như một số món ăn của người Hà Giang đều có nguồn gốc từ người Hoa du nhập vào nước ta. Đặc biệt, đối với người dân vùng cao nguyên đá Hà Giang, những cái tên như tương đậu xị là đặc trưng của vùng cao nguyên đá này. Nó đã trở nên quen thuộc, gần gũi và gắn bó với cuộc sống của họ từ thuở sơ khai. Nói đến món tương đậu xị trong ẩm thực Hà Giang, bạn sẽ thấy nó có nhiều tên gọi khác nhau như Thổ nâu, đậu tương ninh… Đây là một trong những loại thức ăn chủ yếu của đồng bào dân tộc H’mông và Tày vì rất dễ chế biến và bảo quản lâu dài.
Món tương đậu xị Hà Giang
Món tương đậu xị Hà Giang có nguồn gốc từ người Hoa du nhập vào nước ta. Với những người dân ở vùng cao nguyên thì tương đậu xị mang đặc trưng và đã trở nên quen thuộc, gần gũi và gắn bó với đời sống của họ từ lâu. Nói về tương đậu xị trong ẩm thực ở Hà Giang, bạn sẽ thấy nó có nhiều tên gọi khác nhau như Thổ nâu, đậu tương ninh… Đây là một trong những thức ăn chủ yếu của dân tộc Mông, Tày bởi nó dễ chế biến, là bảo quản được lâu dài.
Món ăn này đặc biệt không chỉ bởi hương vị thơm ngon, sự cầu kỳ trong chế biến, mà còn bởi nó thường được làm trước khi mùa lạnh về vài tháng. Tương đậu xị được dùng làm nước chấm hoặc để nấu nhiều món ăn của người dân tộc thiểu số trên Hà Giang.
Chuẩn bị nguyên liệu làm món tương đậu xị Hà Giang
Để có được món Tương đậu xị ngon ngọt thì cần chọn những hạt đậu tương to; tròn, đều, khô có màu vàng độc đáo. Và một số nguyên liệu đi kèm với món này gồm gừng; ớt chỉ thiên khô, lá hức, hạt tiêu rừng, vỏ cam, rượu, muối,…
Cách chế biến món tương đậu xị Hà Giang
Rang qua đậu tương cho hạt đậu khô nổ tanh tách. Nhưng không được để chín quá. Sau đó đem đậu đã rang đi xay để cho hạt vỡ đôi. Sàng bỏ vỏ và tiếp tục cho vào nồi ninh đến khi đậu nhừ thì đem ra để ráo nước. Đậu sẽ cho lên trên bề mặt lá hức. Rồi đậy lại bằng lá hức. Bịt kín trong 3 đến 4 ngày sẽ lên men. Gừng, vỏ cam, ớt, muối, rượu sẽ trộn đều rồi cho vào nồi ninh; đổ thêm một lớp đậu rồi bịt kín trong hai tuần là đem ra thưởng thức. Hoặc có thể để một tháng cho hương vị ngon hơn!
Tương đậu xị là thức ăn vào mùa đông; người dân nơi đây thường chuẩn bị món ăn này từ vài tháng trước. Và đặc biệt tương đậu xị để càng lâu càng ngon; mang vị thơm độc đáo hòa cùng vị cay nhẹ, nồng nàn. Tương đậu xị có thể làm nước chấm. Hoặc xào chung cùng thịt đều làm nên những món ăn tuyệt vời.
